حسین امانی، دکتر هدایت ا... شمس، دکتر محمد مطلبی، سعید عرفان پور، عطیه کامل خدابنده،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۶-۱۳۹۹ )
چکیده
زمینه و هدف: بیماری تب مالت یکی از شایعترین بیماریهای قابل انتقال از حیوان به انسان و یکی از مشکلات مهم بهداشتی در سطح جهان بخصوص در کشورهای درحال توسعه است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده بر رفتارهای پیشگیرانه تب مالت در بین دامداران انجام شد.
روش ها: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با دو گروه مداخله و کنترل بوده است. جامعه هدف دامداران تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت روستایی شهرستان زاوه بودند. ۱۰۴ نفر از مشارکت کنندگان به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحلهای انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل (گروهای مساوی ۵۲ نفره) تقسیم شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته براساس سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده انجام شد. روایی و پایایی ابزار پیش از انجام مطالعه تایید گردید. تحلیل دادهها با آزمون های کای دو، من ویتنی، دقیق فیشر و با استفاده از SPSS نسخه ۲۴ انجام شد.
نتایج: میانگین سنی در گروه مداخله ۱۱/۹±۳۹/۷۹و در گروه کنترل ۱۲/۱۶±۴۲/۸۵ سال بود. دو گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک همگن بودند. تفاوت آماری معنی داری بین میانگین نمرات تمامی سازههای تئوری رفتار برنامه ریزی شده دو گروه پس از مداخله و سه ماه بعد از آن نسبت به قبل از مداخله، مشاهده شد (۰/۰۰۱>P).
نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان دهنده کارآیی تئوری رفتار برنامه ریزی شده در امر پیشگیری از بیماری تب مالت می‌باشد و بر این اساس، از تئوری رفتار برنامه ریزی شده میتوان به عنوان چارچوبی جهت طراحی مداخلات آموزشی به منظور پیشگیری وکنترل بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان مخصوصا تب مالت استفاده کرد.
