مجله دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه

زمینه وهدف: سبک زندگی بخشی اززندگی است که عملا درحال تحقق یافتن است ودربردارنده طیف کامل فعالیت هایی است که افراد در زندگی روزمره انجام می دهند، این فعالیت ها و رفتارها شامل عادات غذایی، خواب واستراحت، فعالیت بدنی وورزش، کنترل وزن، استعمال دخانیات والکل می باشد. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه آموزشی مبتنی بر مدل بزنف بر سبک زندگی سالم رانندگان تاکسی درون شهری شهر لنگرود درسال91 با تاکید بر فعالیت بدنی، تغذیه وعدم استعمال دخانیات انجام شد.

روش: این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی شاهددار بوده که بمنظور بررسی سبک زندگی سالم(متناسب با مدل بزنف) بر روی 200 نفر از رانندگان تاکسی درون شهری شهر لنگرود در سال91 به روش نمونه گیری  تصادفی چند مرحله ای پس از همسان سازی گروهی نمونه ها از نظر سن و سطح تحصیلات، به دوگروه 100 نفری مداخله و شاهد انجام شده است. ابزار گرداوری اطلاعات پرسشنامه‎ محقق ساخته براساس ساختارهای مدل بزنف بود که روایی و پایایی آن توسط متخصصین و ضریب آلفای کرونباخ  تایید شده بود. ابتدا اطلاعات اولیه از گروههای مداخله و شاهد گرد آوری و سپس برنامه آموزشی برای گروه مداخله انجام و بعد از گذشت 2 ماه اطلاعات مجددا گردآوری و سپس جهت توصیف داده ها از شاخص های مرکزی(میانگین) و پراکندگی (انحراف معیار) و بمنظور تجزیه و تحلیل آنها از آزمونهای تی زوجی، تی مستقل، ضریب همبتگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. در این پژوهش سطح معنی داری 5 0/0 در نظر گرفته شد(05/0>P).

 یافته ها: نتیجه آزمون تی زوجی در گروه مداخله نشان داد که میانگین نمرات آگاهی، نگرش، رفتار، نورم های انتزاعی، عوامل قادر کننده به ترتیب از 61/27، 48/39، 98/30، 28/9 ، 65/13 به 18/35 ، 23/43 ، 35/36 ، 89/10 ، 04/16 نسبت به قبل از مداخله افزایش پیدا کرد. همچنین نتیجه آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که متغییر آگاهی نسبت به سایر متغیرها بیشترین همبستگی را با رفتار دارد. بررسی تحلیل رگرسیونی مطالعه نیز نشان داد متغییرآگاهی و سازه فاکتورهای قادرکننده به عنوان قویترین پیش بینی کننده ها می توانند باعث تغییر رفتار گردند که براساس ضریب تعیین تعدیل شده مقدار این تبیین برابر 215/0 است.

نتیجه گیری: با توجه به تاثیر آموزش بر اساس مدل بزنف، استفاده از این مدل بر ارتقاء سبک زندگی سالم رانندگان تاکسی درون شهری موثر بوده و پیشنهاد می شود در آموزش رانندگان حمل و نقل عمومی استفاده شود.