S S B, H M A, A M A, M E. Spatial Distribution of Toxicity Unit Index and Environmental Risk Assessment of Some Heavy Metals in Industrial Dust of Ardakan county Based on Geostatistical Analysis in 2018. jmsthums 2020; 7 (4) :58-70
URL:
http://jms.thums.ac.ir/article-1-733-fa.html
شجاعی برجوئی سعید، عظیم زاده حمیدرضا، مصلح آرانی اصغر، علمی محمدرضا. توزیع مکانی شاخص واحد سمیت و ارزیابی ریسک محیط زیستی برخی فلزات سنگین در غبار صنعتی شهرستان اردکان بر اساس تجزیه و تحلیل های زمین آماری در سال 1397. مجله دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه. 1398; 7 (4) :58-70
URL: http://jms.thums.ac.ir/article-1-733-fa.html
1- دانشگاه یزد
2- گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
چکیده: (4361 مشاهده)
زمینه و هدف: فلزات سنگین از جمله آلاینده های مخرب محیط زیست هستند که به دلیل اثرات فیزیولوژیکی نامطلوب بر موجودات زنده در غلظتهای کم، حائز اهمیت اند. اهداف اجرای این پژوهش، اندازه گیری غلظت برخی فلزات سنگین در غبار صنعتی، ارزیابی و توزیع مکانی شاخصهای واحد سمیت و ریسک محیط زیستی فلزات با استفاده از تکنیکهای زمین آماری کریجینگ است.
روش ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی و مقطعی در زمستان سال 1397 با نصب 35 ایستگاه رسوبگیر در پیرامون تعدادی از صنایع شهرستان اردکان انجام شد. با جمعآوری نمونههای غبار و اندازهگیری غلظت کادمیوم، کروم، وانادیوم، منگنز و آلومنیوم توسط دستگاه ICP-MS، شاخصهای واحد سمیت و ریسک محیط زیستی عناصر مورد ارزیابی قرار گرفتند. با در نظر گرفتن نسبت اثر قطعه به حد آستانه در مدلهای کروی، گوسی، پایدار و نمایی نیمتغییرنما و اعتبارسنجی آنها با استفاده از معیارهای نظیر مجذور مربع خطا، مجذور مربع خطا استاندارد شده و میانگین استاندارد شده، بهترین روش کریجینگ برای تهیه نقشه توزیع مکانی شاخص ها انتخاب گردید.
نتایج: میانگین غلظت آلومنیوم، منگنز، وانادیوم، کروم و کادمیوم به ترتیب 51109/11، 248/02، 152/74، 59/54و mg/kg07/ 2در غبار اندازهگیری شد. ریسک محیط زیستی غبار صنعتی در کلاس بسیار بالا تعیین گردید. شاخص واحد سمیت غبار صنعتی کمتر از 4 بود. نتایج پارامترهای نیمتغییرنما و اعتبارسنجی معیارها نشان داد، بهترین روش برای توزیع مکانی شاخصها، روش کریجینگ ساده با مدل های نیم تغییرنما کروی برای شاخص ریسک محیط زیستی و پایدار برای شاخص واحد سمیت است.
نتیجه گیری: کادمیوم و کروم در فصل زمستان سمیت حاد در غبار ایجاد نمیکنند. نتایج این مطالعه بیانگر تاثیر صنایع در افزایش ریسک محیط زیستی فلزات سنگین است. همچنین جهت باد غالب منطقه نقش مهمی در پراکندگی فلزات سنگین دارد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1398/10/10 | پذیرش: 1398/12/22 | انتشار: 1399/2/25