مجله دانشگاه علوم پزشکی تربت حیدریه

زمینه و هدف: مطالعات مختلف  اثرات وضعیت انتخابی مادر را در مراحل مختلف زایمان بررسی نموده اند. تأثیر وضعیت مادر بر شدت درد و پیامد زایمان عاملی است که برخی از محققان به آن اشاره نموده‌اند. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر دو وضعیت خوابیده و قائم بر پیامد زایمان انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی، 56 خانم باردار مراجعه‌کننده به بیمارستان 22 بهمن شهر گناباد، به طور تصادفی در دو گروه قرار گرفتند؛ سپس هر دو گروه ابتدا مقیاس اضطراب اشپیل برگر را تکمیل و پس از تعیین شدت درد با مقیاس دیداری درد (VAS) گروه الف در وضعیت نشسته و گروه ب در وضعیت خوابیده قرار گرفتند. در طی 2 ساعت و در فواصل 30 دقیقه‌ای این وضعیتها به طور متناوب جابه‌جا و در پایان هر 30 دقیقه شدت درد بر اساس VAS سنجیده شد. داده‌ها با استفاده از آزمونهای آماریChi-Square، Mann-Whitney، Wilcoxon و آنالیز واریانس یک‌طرفه در سطح معنی‌داری 05/0P≤ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. همچنین زمان شروع شیردهی، نمره آپگار دقیقه اول و پنجم، میزان رضایت مادر از تجربه زایمان و زمان شروع شیردهی مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته‌ها: در انتهای ساعت اول و دوم و در هر دو گروه شدت درد در دو وضعیت نشسته و خوابیده اختلاف آماری معنی‌داری نشان نداد؛ همچنین میانگین شدت درد در کل وضعیتهای نشسته و کل وضعیتهای خوابیده در کل افراد مورد مطالعه نیز اختلاف آماری معنی‌داری نداشت. میزان رضایتمندی مادران از تجربه زایمان و نیز زمان شروع شیردهی در گروه مادران الف تفاوت معنی داری را در مقایسه با مادران گروه ب نشان داد (001/0=p).

 نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش بیانگر آن است که وضعیت مادر در مرحله اول لیبر تأثیری بر شدت درد زایمان، طول مرحله دوم زایمان و نمره آپگار دقیقه پنجم ندارد؛ بنابراین وضعیت خاصی را نمی‌توان برای کاهش شدت درد تعیین نمود؛ از طرفی وضعیت مادر بر میزان رضایتمندی مادران از تجربه زایمان، زمان شروع شیردهی، میزان نیاز به تشدید زایمان با اکسی توسین و میزان زایمان به روش سزارین تأثیر مثبت دارد. در این خصوص پیشنهاد می‌شود در صورت عدم ممنوعیت پزشکی، مادر در وضعیتی قرار گیرد که در آن احساس راحتی بیشتری کند.